Θεραπεία Λιθίασης

Τι είναι η Λιθίαση;

Η λιθίαση αποτελεί πάθηση του ουροποιητικού συστήματος και σχετίζεται με την εμφάνιση λίθων στον ουρητήρα ή στην κύστη που εμποδίζουν την ούρηση.

Η θεραπεία της λιθίασης ενδέχεται να είναι συντηρητική ή χειρουργική ανάλογα το περιστατικό.

Από τι εξαρτάται η θεραπεία της λιθίασης;

Η θεραπεία της λιθίασης του ουροποιητικού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος, τη θέση και τον αριθμό των λίθων στο ουροποιητικό σύστημα.

Πέτρες στα νεφρά: Πώς αποβάλλονται μόνες τους από τον οργανισμό;

Ευτυχώς, οι περισσότερες από τις μικρές πέτρες στα νεφρά (διαμέτρου 5 mm ή λιγότερο) δεν προκαλούν συμπτώματα και λοιμώξεις και θα αποβληθούν από μόνες τους εάν ο ασθενής πίνει αρκετή ποσότητα υγρών (1,5 λίτρα και περισσότερο) καθημερινά.

Η κατανάλωση 2-3 λίτρων νερού αυξάνει την παραγωγή ούρων, η οποία τελικά θα παρασύρει τις μικρές πέτρες από τα νεφρά στους ουρητήρες και από εκεί στην κύστη μέχρι να αποβληθούν από το ουροποιητικό σύστημα. Μόλις βγουν, δεν χρειάζεται άλλη θεραπεία παρά να συνεχίσει ο ασθενής να καταναλώνει αρκετή ποσότητα υγρών, ώστε να αποβληθούν με τον ίδιο τρόπο οι πέτρες που θα σχηματισθούν στο μέλλον.

Αρκετές φορές ο ιατρός ζητά από τον ασθενή να κρατήσει τις πέτρες που αποβλήθηκαν μόνες τους ώστε να σταλούν για ανάλυση και να  διευκρινισθεί η αιτία δημιουργίας τους.

Πώς αντιμετωπίζεται ο κολικός των νεφρών;

Ο κολικός των νεφρών, δηλαδή ο ξαφνικός πόνος στην οσφυϊκή και πλάγια κοιλιακή χώρα που εμφανίζεται όταν οι μικρές πέτρες αρχίζουν να κινούνται προς τα κάτω μέσα στον ουρητήρα, συνήθως μπορεί να αντιμετωπιστεί με ανάπαυση και αναλγητικά.

Ορισμένοι τύποι λίθων, όπως αυτοί που σχηματίζονται από ουρικό οξύ, μπορούν να διαλυθούν με φαρμακευτική αγωγή από το στόμα εάν δεν χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης λόγω κλινικών συμπτωμάτων (απόφραξη με επιδείνωση της νεφρικής λειτουργείας, εμπύρετη ουρολοίμωξη κλπ.). Δυστυχώς όμως, η πλειονότητα των λίθων αποτελείται από ασβέστιο και δεν ανταποκρίνεται στην από του στόματος αγωγή.

Πότε απαιτείται χειρουργική επέμβαση;

Έτσι μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση εάν μια πέτρα:

• Δεν πέφτει και προκαλεί συμπτώματα
• Είναι μεγαλύτερη από 6 mm
• Παρακωλύει τη ροή των ούρων
• Συνοδεύεται από ταυτόχρονη λοίμωξη
• Βλάπτει τη νεφρική λειτουργία
• Συνεχίζει να μεγαλώνει

Μέχρι πρόσφατα, η χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση των λίθων ήταν πολύ επώδυνη και απαιτούσε μεγάλη περίοδο ανάρρωσης. Σήμερα, η θεραπεία της λιθίασης έχει βελτιωθεί θεαματικά με την εξέλιξη της Ενδοουρολογίας με αποτέλεσμα τα ανοικτά χειρουργεία να έχουν αντικατασταθεί από πολλές ελάχιστα επεμβατικές επιλογές.

Ελάχιστα Επεμβατικοί Τρόποι Αντιμετώπισης της Λιθίασης

Ουρητηροσκόπηση (URS)

Η ουρητηροσκόπηση πραγματοποιείται χρησιμοποιώντας ουρητηροσκόπια, δηλαδή μικρά εύκαμπτα ή ημι-άκαμπτα ενδοσκόπια που μπορούν να εισαχθούν δια μέσω της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης μέχρι τον ουρητήρα ή το νεφρό, χωρίς να χρειάζεται πλέον να γίνουν τομές.

Η ουρητηροσκόπηση αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1970 και άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως στη δεκαετία του 1980. Αυτά τα όργανα επιτρέπουν στον ιατρό να δει απευθείας την πέτρα. Έχουν μικρά κανάλια εργασίας μέσω των οποίων είναι δυνατή η εναλλαγή συσκευών για την αφαίρεση ή τον κατακερματισμό της πέτρας.

Συνήθως εκτελείται με γενική αναισθησία και ένα ενδοουρητηρικό στέντ (καθετήρας διπλού J) αφήνεται στον ουρητήρα για λίγες ημέρες μετά τη διαδικασία. Οι κίνδυνοι της ουρητηροσκόπησης περιλαμβάνουν τη διάτρηση ή την δημιουργία στενώματος (ουλώδης ιστός), ειδικά εάν η πέτρα υπήρχε για πολύ καιρό και είχε κάνει θήκη στο ουρητηρικό τοίχωμα.

Οι περισσότερες από τις ουρητηροσκοπικές επεμβάσεις μπορεί να εκτελούνται ως χειρουργεία μίας ημέρας. Ο ασθενής, δηλαδή, είναι σε θέση να παίρνει εξιτήριο την ίδια ημέρα ή την επομένη το πρωί. Σε αυτό βοήθησε πολύ η εξέλιξη και η ευρεία χρήση των Laser στη λιθοθρυψία.

Εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο (χρήση σε λίθους νεφρού)

Ημιάκαμπτο ουρητηροσκόπιο (χρήση κυρίως σε λιθίαση ουρητήρα)

Εξωσωματική Λιθοτριψία (ESWL).

Η εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL) γίνεται με κρουστικά κύματα με  ένα μηχάνημα που ονομάζεται λιθοτριπτής. Η λιθοτριψία με κρουστικά κύματα θρυμματίζει τις πέτρες σε κομμάτια αρκετά μικρά ώστε να μπορούν να αποβληθούν κατά την ούρηση. Ο λιθοτριπτής παράγει κρουστικά κύματα και ο ιατρός, χρησιμοποιώντας υπερήχους ή ακτινογραφία, εστιάζει και κατευθύνει τα κύματα ακριβώς πάνω στο λίθο στο νεφρό ή στον ουρητήρα μέσα στο σώμα του ασθενούς. Τα κύματα ταξιδεύουν εύκολα μέσω του νερού και των μαλακών ιστών του σώματος του ασθενούς, έως ότου φτάσουν στην πέτρα. Τα κρουστικά κύματα τελικά θα σπάσουν την πέτρα σε μικρά κομμάτια.

Επειδή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει δυσφορία, ο ασθενής χρειάζεται μερικές φορές γενική αναισθησία ή κάποια μορφή μέθης. Μπορεί επίσης να είναι απαραίτητο να εισαχθεί πριν τη λιθοθρυψία προσωρινά ένα stent (καθετήρας διπλού J) μέσω της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης στον ουρητήρα προκειμένου να μη φράξει από τα υπολείμματα της πέτρας, όταν αυτά αποβάλλονται. Σε μεγάλες πέτρες ίσως χρειαστεί να επαναληφθεί η συνεδρία ESWL.

Η εξωσωματική λιθοθρυψία δεν είναι η ιδανική επιλογή θεραπείας για όλους τους ασθενείς. Οι έγκυες ασθενείς ή οι ασθενείς που έχουν ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος ή αιμορραγικές διαταραχές δεν πρέπει να υποβάλλονται σε ESWL. Επιπλέον, ορισμένοι παράγοντες όπως το μέγεθος των λίθων, η θέση και η σύνθεσή τους ενδέχεται να απαιτούν άλλες εναλλακτικές λύσεις για την αφαίρεσή τους. Αν και το ESWL θεωρείται ασφαλής και αποτελεσματική διαδικασία, μπορεί επίσης να προκαλέσει επιπλοκές. Η πλειονότητα των ασθενών ουρεί αίμα κατά τη διάρκεια λίγων ημερών μετά τη θεραπεία.

Εξωσωματικός λιθοτρύπτης

Διαδερμική νεφρολιθοτομή (PCNL)

Η διαδερμική νεφρολιθοτομή (PCNL) είναι η θεραπεία επιλογής όταν οι πέτρες στα νεφρά είναι μεγαλύτερες των 2 cm και βρίσκονται σε μέρη που δεν επιτρέπουν να σπάσει η πέτρα με εξωσωματική λιθοθρυψία. Κατά τη διάρκεια της διαδερμικής λιθοθρυψίας, ο Χειρουργός Ουρολόγος κάνει μια μικρή οπή στην οσφυϊκή χώρα του σύστοιχου νεφρού και στη συνέχεια χρησιμοποιεί ένα όργανο που ονομάζεται νεφροσκόπιο για να εντοπίσει την πέτρα και να την αφαιρέσει. Για μεγαλύτερες πέτρες, συνήθως χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί μια πηγή ενέργειας (υπέρηχοι, μηχανικός λιθοθρύπτης ή Laser) για να σπάσει η πέτρα σε μικρότερα κομμάτια ή και να διαλυθεί.

Απευθυνθείτε στον Χειρουργό Ουρολόγο Σιαφάκα Ιωάννη για να σας προτείνει εξατομικευμένη θεραπεία ώστε να απαλλαγείτε από τις πέτρες στα νεφρά. Ο ιατρός είναι άρτια εκπαιδευμένος στις διαταραχές της ούρησης κι έχει πολυετή εμπειρία σε παρόμοια περιστατικά.